7 lagen planten om zon op te vangen

(Weer een artikeltje uit: http://www.permacultuurnederland.org/permacultuurtk/permacultuur7.3.pdf)

7 lagen planten om zon op te vangen

In permacultuur worden planten opgedeeld in 7 verschillende lagen van begroeiing. Deze opdeling is gebaseerd op de hoogte van, en gedeeltelijk ook het groeitype van de plant. Hier volgt eerst een tabel met een aantal voorbeelden per laag, de voorbeelden zijn hier vooral gebaseerd op de functie voedsel plus een aanvulling van andere beschikbare planten.

1) Hoge bomen

Walnoot, tamme kastanje, hoogstam fruitbomen 

2) Lage bomen

Laagstam fruitbomen, hazel- en lambertsnoten

3) Klimplanten

Druiven, kiwi`s, passievrucht, hop

4) Struiken

Rode en zwarte bessen, frambozen, jostabessen

5) Kruidlaag

Vele groenten, kruiden en bloemen

6) Bodemkruipers

Komkommer, pompoen, courgette, aardbeien

7) Knolgewassen

    

Aardappelen, aardperen, wortels, uien, knoflook

Een belangrijk verschil van permacultuur met monoculturen is dat je in permacultuur juist zoveel mogelijk lagen BIJ ELKAAR probeert te laten groeien, hierdoor vang je per vierkante meter meer zon op en zorg je in totaal voor een grotere opbrengst per vierkante meter. In een permacultuur systeem zul je dus vaak zien dat onder de appelbomen frambozen of andere fruitstruiken gezet worden. Het licht wat niet wordt opgevangen door de fruitboom kan zo door de volgende laag gebruikt worden. Op de bodem kan klaver geplant worden die het allerlaatste licht opvangt. Klaver kan mooi de grond op een natuurlijke manier bemesten waar de fruitstruiken en bomen weer voordeel van hebben. Hier een plaatje met de zeven lagen.

(1=Hoge bomen, 2=Lage bomen, 3=Klimplanten, 4=Struiken, 5=Kruidlaag, 6=Bodemkruipers, 7=Knolgewassen) 

Zonnecirkel

Het combineren van de 3 ecologische hoofdfactoren.

Met 1 hoofdfactor als belangrijkste en de twee andere in je achterhoofd kun je beginnen met een ontwerp wat alle 3 de factoren combineert. Hier eerst een paar voorbeeld ontwerpen om een inzicht te krijgen in de verschillende mogelijkheden.

In deze tekening zie je het bovenaanzicht van een zogenaamde zonnecirkel.
De zonnecirkel is een typisch ontwerp voor een plaats waar de zon de beperkende factor is. Hier staan vijf grote fruitbomen in een halve cirkel gericht op het zuiden. Op deze manier vangen ze zo veel mogelijk zon op zonder met elkaar te concurreren om zonlicht. Daarnaast staan er op de zuidkant tussen de bomen 4 bessen struiken. 

Aan de noordkant staan nog 8 andere fruitstruiken. Dit zorgt voor een goede dichte zonnecirkel terwijl ze allemaal behoorlijk veel zon opvangen. Verder zorgt het water in het midden voor extra licht voor de planten in de cirkel door de reflectie van de zon op het water. Dit weerkaatste licht wordt namelijk recht naar de bomen toe gereflecteerd. Daarbovenop zorgt de vijver voor water en dient het als woonplaats voor kikkers en salamanders die verschillende insecten populaties onder controle houden. Bij mooi weer is, door de beschutting van de bomen, de waterplaats ook ideaal voor mensen om in te zwemmen. En dat is de essentie van permacultuur; voordeel voor de natuur en de mens simpelweg door een slim ontwerp.

Ook weer (uit: http://www.permacultuurnederland.org/permacultuurtk/permacultuur7.3.pdf)

De winddichte zonnecirkel met fruit

In dit ontwerp (zie tekening onder) is gekozen voor vruchtbare grond. Verder is het ontwerp er meer op gericht om de koudere winden uit het noorden en oosten buiten de deur te houden. Daarnaast wordt ook de westenwind in dit ontwerp redelijk buiten de deur gehouden. Doordat de zon optimaal wordt opgevangen en de wind om je systeem wordt geleid, creëer je in het midden een

windstille plaats waar de zon volop staat te schijnen. Dit microklimaat is extra warm en erg gunstig voor planten die dit nodig hebben. Deze plaats is ideaal voor planten die van veel zon houden zoals, pompoenen, komkommers, tomaten etc. (en kruiden?!)

Uiteraard kun je de cirkel ook omdraaien om zo een schaduwrijk midden te krijgen. In Spanje en Afrika zul je dus eerder voor een omgekeerde zonnecirkel kiezen. Verder kun je door het plaatsen van
een goed windscherm om je eigen huis behoorlijk wat energie besparen. Dit komt omdat de wind minder warmte afvoert en je dus minder snel de kachel weer hoeft aan te doen. Als je zo`n scherm dan ook nog eens van walnoten, tamme kastanjes en hazelnoten maakt kun je in de herfst lekker van de oogst van je windscherm genieten. Wederom een situatie waar het mes aan beide kanten snijdt door een slim systeem. 

Dit alles ook weer afkomstig uit http://www.permacultuurnederland.org/permacultuurtk/permacultuur7.3.pdf

(sorry voor dit bombardement aan berichten gelijk al op de eerste dag... 't moest even)

De 3 ecologische hoofdfactoren:

(korte samenvatting uit: http://www.permacultuurnederland.org/permacultuurtk/permacultuur7.3.pdf)

Zon Water Wind

De zon.

De zon is de eerste ecologische hoofdfactor, daarnaast veroorzaakt zij de andere twee hoofdfactoren: de watercyclus wat de beschikbaarheid van zoet water mogelijk maakt en de windstromen die we op aarde kennen.

Zoet water.

Zoet water staat aan de bron van alles wat groeit en bloeit op onze landoppervlaktes. De beschikbaarheid van zoet water is de tweede ecologische hoofdfactor. 

Wind.

De wind kan een grote invloed hebben op de groei van planten en is dan ook de derde ecologische hoofdfactor. In Nederland brengt de wind uit verschillende richtingen verschillende warme of koude luchtstromen met zich mee. De noordenwind is vaak aanzienlijk kouder dan de

zuidenwind. Door te kiezen voor een bepaald ontwerp kan je de koude wind uit je systeem houden. 

De 3 hoofdfactoren samen.

De combinatie van deze 3 ecologische hoofdfactoren staat aan de basis van de groei van planten. Het belang van elke hoofdfactor verschilt per gebied. In Nederland hebben we meestal meer dan genoeg water en is de zon juist de beperkende factor. 

Onze tuin ligt heel beschut, door de omringende huizen. Maar wie weet wat de wind daar doet in het voorjaar. Bij mij aan de Havenstraat staat ie in elk geval VOL op mijn huis, en gaat het zoveel sterker tekeer dan wat ik in de stad gewend ben... 
Hoe het regenwater zich op de grond gedraagt moeten we nog bestuderen. 
Mij lijkt dat we bij het ontwerp ook echt gericht moeten zijn op een zo groot mogelijke opvang van de zon! De bomen en struiken staan juist op de zuidkant. Misschien kunnen jullie daar ook eens een aandachtige gedachte aan besteden...

Ook voor het boomgaardje wel van belang. Stel dat je er nu wel enkelen verplant, in een gebogen formatie, dat je dan toch nog meer zon kunt opvangen. Ze staan nu in 2x3 formatie (?) in zuid-noord richting. Zou wellicht beter oost-west moeten zijn?

In het volgende stukje plaats ik nog even wat in verband met die ZONNECIRKEL waarover ik in hetzelfde artikel las

http://www.permacultuurnederland.org/permacultuurtk/permacultuur7.3.pdf)

Weblog probeersel

Dag Allemaal

Dit is onze weblog, tenminste, dat zou het kunnen worden.

Hier kunnen we van alles met elkaar delen voorzover het over de Tuin gaat.

Plannen, ideeën, interessante artikeltjes over Permacultuur, noem maar op.

Ik stel voor dat we het gewoon een beetje uitproberen. INTUSSEN HEB IK ER AL EEN HEEL STEL ARTIKELTJES OP GEPLAATST

Ik zal jullie mede-auteur maken, dan kan ieder stukjes plaatsen.

En je kunt ook reageren op berichten. (en ik kan daarvoor indien gewenst gebruiksaanwijzingen geven) Reageren op een bericht is heel goed voor de communicatie, je weet dan dat het gelezen is, en wat men er eventueel van vindt.

Een paar tuinfoto's:

Moestuin Zuidwestzijde

Oostzijde

Zuidoostzijde

Westzijde

Zuidzijde

Hij ziet er al lekker uit. Welk ras zou dit zijn?